Việt Nam cần nâng cao năng suất lao động dựa trên sáng tạo

Bà Victoria Kwakwa, Giám đốc Quốc gia WB Việt Nam tại Hội thảo công bố báo cáo ngày 24/11. Ảnh: VGP/Huy Thắng

Đây là một nội dung trong báo cáo nghiên cứu chung giữa Ngân hàng Thế giới (WB) và Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) được công bố ngày 24/11.

Báo cáo nêu rõ: Tuy trước đây Việt Nam đã đạt được nhiều thành tích đáng kể trong nghiên cứu khoa học, nhưng theo tiêu chuẩn hiện đại, hệ thống đổi mới sáng tạo Việt Nam hiện nay chỉ mới đang manh nha. Năng lực khoa học, công nghệ và sáng tạo còn yếu, hệ thống sáng tạo quốc gia còn non trẻ và manh mún.

Báo cáo cho rằng, hệ thống nghiên cứu và phát triển của cả Nhà nước và khu vực tư nhân đều cần được tiếp tục cải thiện. 

Ông Andrew Wyckoff, Giám đốc Khoa học, kỹ thuật và đổi mới sáng tạo của OECD, chia sẻ: Thách thức của Việt Nam lúc này là đạt mức tăng trưởng cao và bền vững trong điều kiện môi trường quốc tế kém sôi động hơn. Để tránh rơi vào bẫy thu nhập trung bình, Việt Nam cần cải thiện đáng kể năng lực đổi mới sáng tạo trong nước.

Dưới góc độ đối tác phát triển quan trọng của Việt Nam, bà Victoria Kwakwa, Giám đốc Quốc gia WB tại Việt Nam chia sẻ: Tăng cường cạnh tranh trên thị trường toàn cầu đặt ra yêu cầu cấp thiết hơn bao giờ hết đối với việc phải đầu tư sớm vào năng lực phát triển công nghệ hiện đại. Làm được như vậy sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam nâng cao vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Báo cáo đánh giá chung của WB và OECD đã nêu một số khuyến nghị cho các nhà hoạch định chính sách nhằm thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ và sáng tạo ở Việt Nam như: Cải thiện khuôn khổ thể chế về đổi mới sáng tạo như khung kinh tế vĩ mô, môi trường kinh doanh, mức độ cạnh tranh, hệ thống thuế…

Ngoài ra, cần tăng cường quản trị công trong hệ thống đổi mới sáng tạo với việc đảm bảo cung cấp đầy đủ nguồn lực phát triển hệ thống đổi mới sáng tạo, đảm bảo cho các tổ chức Nhà nước vận hành tốt và các bộ phận trong hệ thống đổi mới sáng tạo gắn kết với nhau và tạo ra một chỉnh thể thống nhất.

Báo cáo cũng đưa ra các khuyến nghị về tăng cường nguồn nhân lực cho đổi mới sáng tạo. Theo đó, Việt Nam cần đảo chiều việc chảy máu chất xám thành thu hút chất xám, thúc đẩy trao đổi kiến thức giữa các trường đại học, các viện nghiên cứu của Nhà nước và khu vực doanh nghiệp.

Ngoài ra, Việt Nam cần đẩy mạnh sáng tạo trong các doanh nghiệp, nâng cao mức độ đóng góp của các cơ quan nghiên cứu Nhà nước; tăng cường các mối liên kết trong đổi mới sáng tạo bằng cách tăng cường hợp tác nghiên cứu giữa các doanh nghiệp và giữa doanh nghiệp với các tổ chức nghiên cứu của Nhà nước.

Huy Thắng